مصدق در سال 1261 در خانواده اي متمكمن و با نفوذ وديواني به دنيا آمد. پدرش ميرزا هدايت الله وزير دفتر بود پسر عموي ميرزا يوسف مستوفي الممالك كه زماني صدراعظم ايران بود. وزير دفتر از اخلاف بلافاصل آقامحسن آشتياني بزرگ ”خاندان“ آشتياني بود, كه در دو قرن اخير خاستگاه مرداني بوده است با استعدادي چشمگير در عرصه سياست و امور اجرايي و علمي.
مادر مصدق ملك تاج خانم نجم السلطنه بود, ازطرف پدر نتيجه فتحعلي شاه, خواهر عبدالحسين ميرزافرمانفرما, و دختر عموي ناصرالدين شاه قاجار, پادشاه وقت در زمان تولد و جواني مصدق. برادرش عبدالحسين ميرزا فرمانفرما-بزرگ خاندان فرمانفرمائيان وفيروز- چه قبل وچه پس از انقلاب مشروطه درسال 1284, در جاي خود سياستمداري متمول و متنفذ بود. سالها بعد مصدقدرنطقي در مجلس در مخالفت با درالاشرف,نخست وزير وقت و معلم سابق سالارالسلطنه,پسر تاصرالدين شاه, ذكر مي كند كه سالار السلطنه همبازي كودكيش بوده است.